خلاصهٔ یافته‌ها
الگوی استفاده از چت‌جی‌پی‌تی در حال تغییر است؛ «جست‌وجوی اطلاعات» اکنون حدود ۲۴٪ از پیام‌ها را تشکیل می‌دهد و از مرز ۱۴٪ در سال قبل فراتر رفته است. هم‌زمان، سهم استفادهٔ غیرکاری به حدود ۷۳٪ رسیده؛ به این معنا که کاربران بیش از پیش برای نیازهای روزمره، یادگیری و تصمیم‌گیری سریع به گفتگو با هوش‌مصنوعی روی آورده‌اند.
برآوردها از مقیاس استفاده نیز چشم‌گیر است: صدها میلیون کاربر هفتگی و میلیاردها پیام روزانه، چت‌جی‌پی‌تی را به یکی از مقصدهای اصلی برای یافتن پاسخ تبدیل کرده است.
مردم چت‌جی‌پی‌تی را برای چه کارهایی استفاده می‌کنند؟
سه موضوع غالب عبارت‌اند از راهنمایی عملی، جست‌وجوی اطلاعات و نوشتن؛ در مجموع نزدیک به ۷۷٪ از استفاده‌ها را شامل می‌شوند.
- راهنمایی عملی: حدود ۲۹٪
- جست‌وجوی اطلاعات: حدود ۲۴٪ (رشد قابل‌توجه نسبت به سال قبل)
- نوشتن: حدود ۲۴٪ (کاهش نسبت به سال قبل)
| دستهٔ استفاده | سهم تقریبی |
|---|---|
| راهنمایی عملی | ۲۹٪ |
| جست‌وجوی اطلاعات | ۲۴٪ |
| نوشتن | ۲۴٪ |
این جابه‌جایی به‌روشنی نشان می‌دهد که برای بسیاری از پرسش‌ها، گفتگو با مدل زبانی می‌تواند جایگزینی نزدیک برای جست‌وجوی وب باشد؛ مخصوصاً وقتی کاربر به پاسخ‌های خلاصه، زمینه‌مند و قابل پیگیری در همان مکالمه نیاز دارد.
پرسیدن در برابر انجام‌دادن
از منظر نیت پیام‌ها، سه دستهٔ «پرسیدن»، «انجام‌دادن» و «ابراز» قابل‌تفکیک‌اند. پیام‌های «پرسش‌محور» هم پرتکرارتر و هم از نظر کیفیت ادراک‌شده، بالاتر ارزیابی می‌شوند.
| نیت پیام | سهم تقریبی |
|---|---|
| پرسیدن | ۴۹٪ |
| انجام‌دادن | ۴۰٪ |
| ابراز | ۱۱٪ |
نکتهٔ کلیدی: وقتی کاربران سؤال می‌پرسند، پاسخ‌های ساختاریافته و citations-free اما مستدل، رضایت بیشتری ایجاد می‌کند؛ به‌ویژه اگر پاسخ شامل مراحل، مثال کوتاه یا چک‌لیست باشد.
کار در برابر استفادهٔ شخصی
الگوی استفاده نشان می‌دهد کاربری شخصی رو به رشد است و در مقاطعی به حدود ۷۳٪ رسیده است. در محیط کار، «نوشتن» همچنان مهم‌ترین کاربرد باقی مانده و حدود ۴۰٪ پیام‌های کاری را شامل می‌شود. آموزش نیز سهم درخوری دارد؛ حدود ۱۰٪ پیام‌ها به تدریس، تمرین یا رفع اشکال آموزشی مربوط است.
- کاربری شخصی: رشد محسوس و غالب
- کاربری سازمانی: تمرکز بر نگارش، ویرایش و خلاصه‌سازی
- آموزش: سهم پیوسته و معنادار در مکالمات
کدنویسی و همراهی
سهم کدنویسی حدود ۴٫۲٪ و موضوعات مربوط به روابط/خود‌بیانگری حدود ۱٫۹٪ گزارش شده است. این ارقام نشان می‌دهد اگرچه برنامه‌نویسی از کاربردهای شناخته‌شدهٔ چت‌جی‌پی‌تی است، اما در مقیاس کل، بخش کوچکی از مکالمات را تشکیل می‌دهد.
چه کسانی استفاده می‌کنند؟
پذیرش در سطح جهانی شتاب گرفته است. شکاف‌های اولیهٔ جنسیتی کاهش یافته و حضور کاربرانی با نام‌های عموماً مؤنث به بیش از ۵۲٪ رسیده است. همچنین رشد در کشورهای کم‌درآمد بیش از چهار برابر کشورهای پردرآمد گزارش شده که نشان از دسترس‌پذیری و جذابیت جهانی این فناوری دارد.
چرا این روند مهم است؟
وقتی حدود یک‌چهارم مکالمات به «جست‌وجوی اطلاعات» اختصاص دارد، بخشی از پرسش‌هایی که پیش‌تر راهی موتورهای جست‌وجو می‌شد، اکنون در قالب گفت‌وگو مطرح می‌شود. برای تولیدکنندگان محتوا، بازاریابان و تیم‌های سئو، این یعنی باید به سؤالات کاربر با پاسخ‌های دقیق، موجز و کاربردی جواب داد و لایه‌هایی از تجربه و تخصص افزود که یک ربات صرفاً متنی به‌تنهایی کمتر می‌تواند بازتولید کند.
- تمرکز بر نیت کاربر و ساختاردهی پاسخ‌ها به‌صورت گام‌به‌گام
- طراحی بخش‌های پرسش‌وپاسخ و محتوای «راهنمای سریع» برای سناریوهای رایج
- ارائهٔ مثال‌های واقعی، اعداد و چک‌لیست‌های قابل‌اجرا
- هماهنگی لحن و قالب محتوا با خوانش مکالمه‌ای
توصیه‌های عملی برای کسب‌وکارهای ایرانی
- نیت‌محور بنویسید: صفحات فرود و مقالات را بر اساس سؤالات پرتکرار مخاطبان ایرانی بازطراحی کنید؛ تیترهای شفاف، پاسخ کوتاه در ابتدای متن و توضیحات تکمیلی در ادامه.
- FAQ ساختاریافته: برای هر موضوع، مجموعه‌ای از سؤالات متداول با پاسخ‌های ۳ تا ۵ خطی فراهم کنید تا در الگوهای پاسخ مکالمه‌ای هم خوش‌خوان باشد.
- اعتبار تخصصی: ادعاها را با داده، مثال اجرایی و تجربهٔ بومی تقویت کنید؛ همین «افزودهٔ تخصصی» مزیت رقابتی شما در برابر پاسخ‌های عمومی است.
- بهینه‌سازی برای برداشت سریع: خلاصهٔ اجرایی، چک‌لیست و جدول‌های مقایسه‌ای را به ابتدای محتوا نزدیک کنید تا کاربر در چند ثانیه به نتیجه برسد.
- رصد رفتار مخاطب: عبارات و سؤالات رایج فارسی را پایش کنید و محتوا را بر همان اساس به‌روزرسانی کنید؛ از لحن مکالمه‌ای و مثال‌های محلی بهره ببرید.
چشم‌انداز پیشِ‌رو
چت‌جی‌پی‌تی به مقصدی مهم برای یافتن پاسخ تبدیل شده است. فراتر از رشد «جست‌وجوی اطلاعات»، این واقعیت که بیش از ۷۰٪ استفاده‌ها شخصی است، نشان می‌دهد عادات دیجیتال مصرف‌کنندگان در ایران و جهان در حال تغییر بنیادین است. هرچه این فناوری فراگیرتر شود، فهم دقیق شیوهٔ استفادهٔ مخاطبان و همسویی راهبرد محتوا با انتظارات مکالمه‌ای آنان، مزیت اصلی برندها خواهد بود.